Türkiye’de düzenli görülen kedi türlerinin en büyüğü olan vaşak, ihtişamlı görüntüsüyle doğa gözlemcilerin en çok karşılaşmak istediği vahşi hayvan olarak biliniyor. World Conservation Union (Dünya Koruma Birliği) tarafından nesli tehlike altındaki 120 memeli türü arasında yer alan gizemli vaşak, benekli kürküyle avcıların hedefi olurken sayılarındaki azalma nedeniyle yaşadıkları her ülkede avlanmaları yasaklandı. En son KuzeyDoğa Derneği tarafından 3 Aralık 2010’da Kars’ın Sarıkamış ilçesinde yavruları ile birlikte görüntülenen vaşağın ardından geçtiğimiz hafta bir başka büyük kedinin fotoğrafı çekildi. 5 Şubat’ta yoğun bir tipi sırasında hayvanın fotoğraflarını çeken Ersin Taşçı, Kuzeydoğa Derneği’nin Kars, Ardahan, Iğdır ve Ardahan’ın dağlarında yaşayan memelileri gösteren Serhat İlleri Memeli Hayvanlar 2011 Takvimi’ni inceleyince hayvanın Anadolu’nun en büyük kedisi olduğunu belirledi.
Doğu Anadolu’da yaşayan vahşi hayvanların belirlenmesi ve korunması için çalışmalar yapan KuzeyDoğa Derneği’nin ABD’de Utah Üniversitesi öğretim görevlisi olan başkanı Dr. Çagan Şekercioğlu, Türkiye’nin en gizemli canlısı olan vaşağı bir kez daha görüntülenmesinin sevindirici olduğunu vurguladı. Doğa bilimcisi ve biyolog olan Şekercioğlu, “KuzeyDoğa Derneği, 2006 yılından bu yana Kars İl Çevre ve Orman Müdürlüğü’nün izniyle ve Kafkas Üniversitesi işbirliğiyle Sarıkamış Ormanları-Allahuekber Dağları Milli Parkı’nın yaban hayatını inceliyor, belgeliyor ve bölgede yaban hayatı eko turizmini artırarak bölge halkına ekonomik katkı sağlaması için uğraşıyor. Doğu Anadolu’daki vaşak, yaban kedisi, kurt, bozayı, sansar ve birçok memeli türlerini belgeledik. Bölgenin yaban hayatı zenginliğini tüm dünyaya tanıtıyoruz. Özellikle de kurt ve ayılar ile yöre halkının çatışmasını en aza indirmek için çözümler geliştiriyoruz” dedi.
Anadolu vaşağı:
Nesli tükenmek üzere olan Anadolu vaşağı, insanlara saldırmayan ve onlardan kaçan ürkek bir hayvan olarak biliniyor. Dünya Doğayı Koruma Birliği’nce nesli tehlikedeki türler arasına alınan vaşaklar, Türkiye’de Karadeniz, Marmara, Akdeniz ve İç Anadolu’da ender olarak görülüyor. Genel olarak geceleri avlandığı için doğal ortamda çok fazla görünmeyen vaşaklar, ağaçsız açık alanlarda, insanların yerleşim yerlerinden mümkün oldukça uzakta kayalık ve dağlık bölgelerde yaşıyor. Vaşaklar, şubat ile nisan aylarında çiftleşiyor. Vaşakların gebelik süresi 10 hafta sürüyor, genel olarak 2-3 yavru doğuyor. Vaşaklar ortalama 10-12 yıl yaşıyor. Bir şehir kedisinin yaklaşık 5 katı ağırlığında olan vaşak, insanlara saldırmıyor.
Vaşakların özellikleri
İNSANLARIN yerleşim yerlerinden mümkün oldukça uzakta, kayalık ve dağlık bölgelerde yaşayan vaşaklar, Türkiye’de Karadeniz, Marmara ve Akdeniz Bölgesi’nin dağlık ve ormanlık bölgelerinde bulunuyor. Kedigiller ailesinin, Avrupa’da bulunan en büyük temsilcisi olan vaşaklar, uzun ve siyah püsküllü kulakları, yuvarlak kafası ile tanınıyor.
Uzun bacakları ve kısa kuyruğu sayesinde soğuğa karşı dayanıklı olan ve kalın kar tabakalarının içinde rahat hareket edebilen vaşaklar, yalnız dolaşır, genellikle hava kararırken ve geceleri ava çıkar. Av olarak küçük ve orta boylu tırnaklıları tercih eden, bunların dışında yaşam çevrelerinde buldukları tüm küçük memelileri ve kuşları da avlayan vaşak, sessizce yaklaşıp aniden avının üzerine atlayarak veya 20 metrelik kısa bir mesafeden koşarak saldırır. Avının gırtlağına atlayarak soluksuz bırakan vaşaklar, yakaladıkları hayvanların leşlerini yaprakların ve dalların altına saklayıp, yaklaşık 5 gün boyunca oradan beslenir.
Bugüne kadar insanlara saldırdıkları görülmeyen vaşakların, çiftleşme zamanları ise şubat ile nisan aylarında gerçekleşir. Dişi vaşaklar 10 hafta süren bir gebelikten sonra 2- 3 yavru doğurur. Yuvada bekleyen yavru vaşaklar, bir dahaki ilkbaharda annelerinden ayrılır. Vaşak yavrularının yarısı ilk sene içinde ölür.
BU YAZIMIZ KAÇ DEFA OKUNDUĞUNU BAKABİLRSİNİZ
Bu yazı daha önce kişi tarafından okundu.
Yorum Gönder